Focus op competenties voor de ontwikkeling van IT-talent
Het eCompetence Framework (e-CF)
Het eCompetence Framework (e-CF) is een internationaal erkend raamwerk gericht op de ontwikkeling van IT-ers. Opleiders kunnen met behulp van het raamwerk hun onderwijs afstemmen op de marktbehoeften. Het standaardiseren van ICT-competenties maakt het voor werkgevers makkelijker om talent aan te trekken, stelt Wanda Saabeel, consultant bij Promanad, gespecialiseerd in het ontwikkelen van IT-talent. ”Het is voor organisaties aantrekkelijk om werknemers te zoeken met een competentiegerichte opleiding, want kandidaten kunnen aantonen dat ze al bepaalde vaardigheden in hun opleiding hebben opgedaan.”
e-CF: één Europese taal voor ICT-functies
Het e-CF vormt de basis voor een gemeenschappelijke Europese taal voor ICT-functies. Het raamwerk maakt het mogelijk dat opleiders binnen Europa IT-talent beter kunnen vergelijken, ontwikkelen en opleiden. “IT is een dynamisch vakgebied en volop in ontwikkeling. De verschillende mogelijkheden zijn fantastisch, al liggen er een aantal gevaren op de loer zoals digitale ethiek en security”, zegt Saabeel. “Het aantrekkelijke van e-CF is dat het een breed raamwerk is met als doel om het hele IT-gebied af te dekken op een praktische en overzichtelijke manier. Tegelijkertijd biedt het voldoende flexibiliteit voor opleidingsinstituten om het raamwerk aan te passen naar de lokale situatie.”
Competenties versus skills
Het e-CF is niet gebaseerd op verschillende IT-functieprofielen of skills, maar op competenties. Het maakt het voor opleiders makkelijker om het raamwerk toe te passen op verschillende organisatiestructuren. Saabeel: ”Vanuit traditioneel oogpunt bestaat een competentie uit vaardigheden, kennis én attitude. Een competentie wordt breder gezien dan een enkele skill. Stel, jij bent Java-programmeur, dan is een van je vaardigheden het schrijven van codes. Competentie gaat er in de kern om dat je weet wanneer je op een bepaald moment specifieke skills moet toepassen én hoe je die moet toepassen. De Java-programmeur moet dus weten hoe hij zijn kennis aan anderen kan uitleggen en kunnen communiceren met teamgenoten binnen een project.”
Competentiegericht opleiden
Competentiegericht opleiden biedt (IT-)professionals de mogelijkheid om competenties op te doen die aansluiten bij de praktijk. Saabeel: “Traditioneel opleiden is gericht op kennisoverdracht. De opleider heeft bepaalde leerdoelen bepaald die studenten moeten halen. Competentiegericht leren is juist gericht op het aanbrengen van vaardigheden en het kunnen functioneren binnen een organisatie, oftewel workbased learning. Het bestaat deels uit kennisoverdracht, maar een groot deel betreft het aanbrengen van vaardigheden en het coachen van de student tot een professional. Studenten die zich aanmelden bezitten al een aantal vaardigheden. Het is bijvoorbeeld een professional die zich wil omscholen, iemand die ervaring heeft opgedaan in de praktijk of juist een carrièrestap wil maken. Het is uiteindelijk onderwijs op maat, waarbij gekeken wordt naar wat voor vaardigheden het talent al bezit en welke elementen uit de opleiding hij of zij moet volgen om tot die leeruitkomsten te komen.”
IT-talent
Het e-CF en competentiegericht opleiden maakt het aan de ene kant voor werkgevers makkelijker om het juiste talent aan te trekken en daarnaast voor werknemers mogelijk om zich op de markt te profileren. “Het grootste voordeel voor professionals is de persoonsgerichte aanpak. Bijvoorbeeld een Java-programmeur kan zelfgeschreven stukken code laten zien. De programmeur kan dan voor een aantal onderdelen van zijn of haar programma vrijgesteld worden. Het betekent dat je leerpad door die opleiding veel efficiënter wordt dan een traditionele opleiding waar je de voorgeschreven weg volgt”, aldus Saabeel.
Toekomst
Het raamwerk is nog aan verandering onderhevig en voortdurend in ontwikkeling. Saabeel: “De uitdaging is momenteel dat veel opleiders denken dat hun corebusiness de kennisoverdracht is. Bij competentiegericht leren gaat het écht meer om het coachen van professionals. Natuurlijk kun je online veel cursussen volgen om zelf je kennis bij te spijkeren en daarvoor heb je niet specifiek een opleider nodig. Je hebt een opleider juist nodig als coach die kan aangeven in welke situatie het belangrijk is om welke van je vaardigheden tentoon te spreiden.”
Wanda Saabeel
Wanda Saabeel is consultant op het gebied van educational services. Saabeel is lid van de normcommissie ‘ICT Professionaliteit en Digitale Vaardigheden’ (en de Europese normcommissie CEN/ TC 428 waar zij voorzitter is van de werkgroep educatie en training) gericht op het ontwikkelen van normen rondom competenties, digitale ethiek, ICT-kennis en opleidingscurricula op ICT-gebied.
